Οι ψυχώσεις (διαγνωσμένες ως σχιζοφρένειες, διπολικές διαταραχές ή άτυπα ψυχωσικά σύνδρομα) είναι ο νούμερο ένα λόγος ψυχιατρικού εγκλεισμού σε όλο το δυτικό κόσμο. Η βασική, αν όχι η μοναδική, αντιμετώπιση στην ψυχιατρική αποτελεί η χορήγηση νευροληπτικών και άλλων ψυχοφαρμάκων, για πολλά χρόνια και τις περισσότερες φορές ισοβίως, και η άσκηση σωματικής και ψυχολογικής βίας στα ψυχιατρικά καταστήματα, αλλά και στους φυσικούς χώρους διαβίωσης των ενδιαφερόμενων προσώπων, κοντά στις οικογένειές τους. Οι άνθρωποι που ξεκινούν μια τέτοια πορεία καταλήγουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία βαθύτατα αποδυναμωμένοι και αποδιοργανωμένοι στην κοινωνική και προσωπική τους ζωή. Έτσι, οι ψυχώσεις ταυτίζονται στη συνείδηση του περισσότερου κόσμου με την τρέλα στην πιο ανέλπιδη μορφή της. Πολλοί επαγγελματίες ισχυρίζονται ότι πρόκειται για κλινικές εικόνες, που δεν ανταποκρίνονται σε καμιά θεραπεία.

Αλλά τί είναι τρέλα; Τί μπορεί να κάνει ο επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπροστά στον σκληρό πυρήνα της κλασικής ψυχιατρικής, τις ψυχώσεις κάθε τύπου, που από τον ορισμό τους ακόμα τείνουν να αντιμετωπίζονται ως ανίατες νόσοι με προϊούσα πορεία προς τον εκφυλισμό της προσωπικότητας, τον κοινωνικό εκμηδενισμό και την καταστροφή κάθε προοπτικής ενός δημιουργικού μέλλοντος; Πώς μπορούμε να συναντήσουμε τις ακραίες αυτές ψυχικές εμπειρίες, με έναν τρόπο που να ανοίγει, αντί να κλείνει, προοπτικές ζωής;

Ενώ η κυρίαρχη ψυχιατρική θέση αντιμετωπίζει την οξεία κρίση ως απόδειξη βιοχημικών και εγκεφαλικών δυσλειτουργιών και προσπαθεί κατά το δυνατόν άμεσα να την καταστείλει, η θέση των κινημάτων των ανθρώπων με προσωπική ψυχιατρική εμπειρία και κριτικών επαγγελματιών στο χώρο της ψυχικής υγείας, βλέπουν στην οξεία κρίση ένα μεγάλο δυναμικό σοβαρών και ευεργετικών αλλαγών στη ζωή του ατόμου σε κρίση και της οικογένειάς του, το οποίο καταστελλόμενο ψυχιατρικά ακυρώνεται στην θεραπευτική δυναμική του. Οι αναγκαστικές νοσηλείες, τα δεσίματα, τα ηλεκτροσόκ, η αναγκαστική χορήγηση νευροληπτικών, είναι ένας κόσμος που έχει κηρύξει τον πόλεμο στην ψυχική Κρίση, με πολύ φτωχά θεραπευτικά αποτελέσματα και πολύ υψηλό κόστος σε ζωές, αλλά και σε χρήματα στο παγκόσμιο σύστημα υγείας.

Στο προτεινόμενο εκπαιδευτικό πρόγραμμα θα εκπαιδευτούν άνθρωποι που το επιθυμούν σε μια νέα πράξη στον τομέα των ψυχωσικών ή/και “ψυχιατρικών” κρίσεων. Κύριο χαρακτηριστικό αυτής της προσέγγισης είναι η υποστήριξη των ενδιαφερομένων προσώπων ή/και των οικογενειών τους στο να αντέξουν την οξεία κρίση χωρίς βίαιες ψυχιατρικές προσαγωγές και ακούσια φαρμακοθεραπεία έως την αποκλιμάκωσή της και να την αξιοποιήσουν στην κατεύθυνση βαθύτερων αλλαγών στη ζωή όλων των εμπλεκομένων. Η βασική ιδέα είναι ότι η κρίση εκφράζει με συμβολικό τρόπο υπαρκτά προβλήματα αλληλεπιδράσεων και σχέσεων σε ένα υπαρξιακό επίπεδο, άρα έχει κάτι να πει, είναι κάτι που παρέρχεται, αν δεν επιμολυνθεί με δευτερογενή βία, και μπορεί να γίνει αντικείμενο επεξεργασίας στη συνολικότερη βιογραφία του ατόμου και της οικογένειάς του. Η πλήρης ανάρρωση από μια ψυχωσική κρίση μπορεί και είναι εφικτή.

Οι θεωρητικές βάσεις της προσέγγισης αυτής βρίσκονται στην εμπειρία που μεταφέρουν τα κινήματα αυτοβοήθειας ανθρώπων με ψυχιατρική εμπειρία, το κίνημα της Ανάρρωσης διεθνώς (Recovery), στον Συστημικό τρόπο σκέψης και δουλειάς και εμπειρίες πρακτικών όπως ο Ανοιχτός Διάλογος (Σεϊκούλα, Φινλανδία), τα Προγράμματα Σωτηρία (Loren Mosher, Luc Ciompi κ.α. σε Ευρώπη και Αμερική) και εγχειρήματα υποστήριξης σε οξεία κρίση όπως το Σπίτι Φυγής στο Βερολίνο, το πρόγραμμα Windhorse κ.α.

«Συνοδεία στην Κρίση –  Συνομιλία με ακραίες ψυχικές εμπειρίες»

Διετές Πρόγραμμα Επιμόρφωσης

Το διετές αυτό πρόγραμμα έχει στόχο το να εκπαιδεύσει επαγγελματίες ψυχικής υγείας, ανθρώπους με άμεση ψυχιατρική εμπειρία ή μέλη οικογενειών τους σε μια αποτελεσματική αξιοποίηση του ψυχιατρικού βιώματος στην πορεία της εξέλιξης του ατόμου και της οικογένειάς του.

Το πρόγραμμα διαπνέεται από τις αρχές του συστημικού τρόπου θέασης και ανάγνωσης του κόσμου, της κριτικής στην ασυλική και βιολογική ψυχιατρική, της υποστήριξης ανθρώπων απέναντι στην άσκηση επάνω τους κοινωνικής βίας λόγω των ψυχικών τους εμπειριών και στοχεύει στη δημιουργία /ενίσχυση ομάδων εκπαιδευμένων συνοδών, οι οποίες/οι θα μπορούν να αναχαιτίσουν μαζί με τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα την βίαιη κοινωνική εξέλιξη μιας ψυχικής κρίσης.

            Η οικονομική συνεισφορά των εκπαιδευόμενων στο Παρατηρητήριο (50 ευρώ/μήνα) χρησιμοποιείται μόνο για την χρηματοδότηση συνοδειών σε αιτούντες συμπολίτες μας. Οι εκπαιδευτές/τριες δεν αμείβονται, όπως και καμία άλλη δράση του Παρατηρητηρίου.

Το πρόγραμμα θα είναι μόνο διά ζώσης και θα περιλαμβάνει το πολύ  20 άτομα, τα οποία θα είναι διατεθειμένα να ενταχθούν στο σώμα των συνοδών του παρατηρητηρίου.

Τα μαθήματα θα γίνονται μόνο διά ζώσης, στη νέα μας διεύθυνση στην Ολύμπου 18 στον 4^ο όροφο. Ο χώρος είναι αρκετά μεγάλος για να έχουμε αποστάσεις και καλά αεριζόμενος.

Δεν θα είναι δυνατή η παράλληλη διαδικτυακή παρακολούθηση

Ώρες διεξαγωγής μαθημάτων:

Σάββατο 10:00-17.30

Κυριακή 10:00-15:00

• Σε κάθε Σαββατοκύριακο του δευτέρου έτους, θα δίνεται χρόνος για εποπτεία επί των εξελισσόμενων projects ή πρακτικής, από τους/ις εκάστοτε κύριους/ες εισηγητές/ήτριες.
• Στο κλείσιμο κάθε ενότητας είτε είναι μονοήμερη, είτε διήμερη, παρακαλείστε να συμπληρώνετε ανώνυμα την σύντομη google φόρμα αξιολόγησης στον σύνδεσμο https://forms.gle/ykEd9Nv8rCGgfqFm6 για να μας δίνετε το απαραίτητο feedback σχετικά με την εμπειρία σας από το κάθε μάθημα, με στόχο τη βελτίωση του προγράμματος.
• Υποχρεώσεις: Θυμίζουμε ότι θα πρέπει να έχει γίνει παρακολούθηση του 80% των μαθημάτων και να υλοποιηθεί σχετική πρακτική άσκηση/project, ώστε να ολοκληρώσει κάποιος/α το εκπαιδευτικό με επιτυχία.

Θα δοθεί βεβαίωση παρακολούθησης.

Το περιεχόμενο της εκπαίδευσης συμπεριλαμβάνει:

Η θεωρητική γνώση που προσφέρεται αφορά:

– Θεωρίες περί ψυχικής υγείας και τρέλας διαχρονικά στην ανθρώπινη ιστορία

– Υπάρχουσες πρακτικές αντιμετώπισης των ψυχωσικών εμπειριών διαχρονικά στην ανθρώπινη ιστορία

– Η κλασική ψυχιατρική άποψη επί του θέματος.

– Ψυχιατρική Φαρμακολογία.

– Κινήματα ανθρώπων με ψυχιατρική εμπειρία παγκοσμίως και η θεωρία της Ανάρρωσης (Recovery)

– Εκπαίδευση στο μοντέλο του Κινήματος των Φωνών (Hearing voices Network) και της διαχείρισης ασυνήθιστων πεποιθήσεων (Paranoia Network).

– Μέθοδοι υποστήριξης ανθρώπων που θέλουν να μειώσουν ή/και να διακόψουν τα ψυχοφάρμακα ή βρίσκονται σε διαδικασία μείωσής τους.

– Η οπτική των οικογενειών ανθρώπων με ψυχιατρική εμπειρία και πιθανή εμπλοκή τους στις εναλλακτικές προσεγγίσεις.

– Βασικές αρχές θεραπευτικού διαλόγου με οικογένειες με φερόμενο ως ψυχωσικό μέλος.

– Επίκαιρο νομικό πλαίσιο αντιμετώπισης της τρέλας και των κρίσεων στην Ελλάδα και την Ευρώπη και πρακτικές νομικής υποστήριξης σε περίπτωση κρίσης.

– Εκπαίδευση στην υποστήριξη της σύνταξης ψυχιατρικών διαθηκών.

– Συνοδεία των ενδιαφερομένων ανθρώπων και των οικογενειών τους μετά την αποκλιμάκωση της κρίσης.

– Μέθοδοι οργάνωσης ομάδων αυτοβοήθειας

– Μέθοδοι οργάνωσης ομάδων κρίσεων και υποστηρικτικών δικτύων κατά την κρίση και μετά απ’ αυτήν.

Το πρόγραμμα έχει στόχο το να εκπαιδεύσει επαγγελματίες ψυχικής υγείας, ανθρώπους με άμεση ψυχιατρική εμπειρία ή μέλη οικογενειών τους σε μια αποτελεσματική αξιοποίηση του ψυχιατρικού βιώματος στην πορεία της εξέλιξης του ατόμου και της οικογένειάς του.

Στόχος του προγράμματος είναι:

α) ο εμβολιασμός της τρέχουσας ψυχιατρικής πρακτικής με εναλλακτικά παραδείγματα παρέμβασης και επικοινωνίας στην εργασιακή καθημερινότητα των επαγγελματιών

β) η κάθε εκπαιδευόμενη ομάδα να μπορεί να παρέμβει ως ομάδα υποστήριξης κρίσης μετά το πέρας της εκπαίδευσης σε οικογένειες που θα το ζητήσουν.